‘De grootste uitdaging is de doorontwikkeling van het huidige arbeidspotentieel’

Jelle Weever en Luc Lenferink weten als geen ander hoe belangrijk de Human Capital Agenda is voor de (economische) groei van Regio Zwolle. Het succes van hun MKB-ondernemingen hangt namelijk mede af van de kennis en kunde van hun zittende en toekomstige personeel. Ook vanuit hun rol in het bestuur van MKB Nederland Regio Zwolle zien Jelle en Luc welke impact het arbeidspotentieel kan hebben op de toekomst. ‘Als we ons als Regio Zwolle niet inzetten voor de ontwikkeling van de arbeidsmarkt, hebben we over een paar jaar een dijk van een probleem.’

Was het vanzelfsprekend dat jullie deel gingen nemen aan het familiebedrijf?
Luc: ‘Wat mij betreft niet. Na mijn studie heb ik eerst wat anders gedaan, maar ik miste het echte ondernemen, waarbij je nieuwe kansen najaagt. Toen ik in het bedrijf van mijn vader aan de slag kon, bood dat de ideale kans.’ Jelle: ‘Ook bij mij was de opvolging in het familiebedrijf niet vanzelfsprekend. En ook ik heb eerst buiten de deur gewerkt, om te ontdekken of ik alleen ondernemend ben of ook echt een ondernemer.’

Wat is volgens jullie de belangrijkste eigenschap van een ondernemer?
Jelle: ‘Dat je de vraag van de klant herkent en deze vraag kunt vertalen in een proces, product of dienst waarmee je de klant helpt en je je als bedrijf onderscheidt. Ik ben nu een ondernemer in de bouw, maar ik veronderstel dat ik me ook zou redden als directeur van Sligro bijvoorbeeld.’ Luc: ‘Ik heb hetzelfde. Ik was er ook in gestapt als mijn ouders pakweg een schoenenfabriek hadden. Waar het mij om gaat is dat je als ondernemer de vrijheid hebt om keuzes te maken en met kansen aan de slag te gaan.’

Mijn medewerkers zijn heel belangrijk. Want zij bezitten de kennis en kunde om projecten tot een succesvol einde te brengen.

Luc Lenferink

Hoe belangrijk zijn jullie medewerkers voor het succes van de onderneming?
Luc: ‘Heel belangrijk, want mijn medewerkers bezitten de kennis en kunde om projecten tot een succesvol einde te brengen. Ik verwacht dan ook bepaalde basiseigenschappen van mijn werknemers, zoals passie en vakmanschap. Ik streef ernaar om de verantwoordelijkheden op de verschillende niveaus binnen mijn organisatie neer te leggen. En ik probeer mijn medewerkers op de juiste plek neer te zetten, zodat ze echt een toegevoegde waarde hebben binnen ons bedrijf. Vroeger werd een goede vakman bijvoorbeeld automatisch voorman in een team, maar wat nou als die betreffende vakman zich daar niet prettig bij voelt? Dat wil ik voorkomen’

Jelle: ‘Ik geef mijn mensen ook een bepaalde mate van vrijheid en verantwoordelijkheid, maar ervaar dat ze het wel fijn vinden als je een kader schetst waarbinnen ze kunnen opereren en niet zoiets zegt als “zoek het maar uit”.’

Hoe zou je de huidige status van de arbeidsmarkt in onze regio omschrijven?
Luc: ‘Daar kun je op aantal manieren naar kijken. Kijk je naar de beschikbaarheid van personeel, dan staan we in de regio voor grote uitdagingen, hoewel dat per branche verschilt. In sectoren als Zorg en Bouw zijn de tekorten nijpender dan bijvoorbeeld in de bancaire sector.

Aan de andere kant zie je dat in dezelfde regio 13.000 mensen aan de zijlijn staan en niet meedoen aan het arbeidsproces. Het is dus zeker een uitdaging om hen hierbij te betrekken. Maar de belangrijkste uitdaging is volgens mij de ontwikkeling van ons huidige arbeidspotentieel. Vroeger was je als timmerman of schilder op je zeventiende klaar met je opleiding en kon je het uitzingen tot je pensioen. Tegenwoordig is het super belangrijk dat werknemers zich blijven ontwikkelen. Voor ons als werkgever, maar ook voor de werknemers zelf.’

Vroeger was je als timmerman of schilder op je zeventiende klaar met je opleiding en kon je het uitzingen tot je pensioen.

Luc Lenferink

Wie is er volgens jullie verantwoordelijk voor deze ontwikkeling?
Jelle: ‘Zowel de werkgevers als de werknemers. Als werkgevers moeten we ons personeel de kans geven om zich te ontwikkelen en aan de andere kant moeten ook de werknemers inzien dat ontwikkeling belangrijk voor hen is.’ Luc: ‘Als beide partijen zich hiervoor inzetten, haalt een bedrijf steeds weer nieuwe kennis en kunde in huis en kan een medewerker bijvoorbeeld een keer een switch maken naar een nieuwe tak binnen het bedrijf. Of misschien wel naar een andere werkgever in de regio.’

Jelle: ‘Het probleem waar ik op dit moment tegenaan loop, is dat er totaal geen flexibiliteit zit in de arbeidsmarkt. Ik zou nu best vijf mensen willen aannemen, maar als de omzet plotseling terugloopt, kom ik door het sociale stelsel niet meer van hen af. Als ik mijn mensen wat makkelijker zou kunnen overplaatsen naar een ander bedrijf of sector, kan onze organisatie weer makkelijker meebewegen met de markt. Maar dan is de doorontwikkeling van onze medewerkers dus wel heel belangrijk.’

Het probleem waar ik op dit moment tegenaan loop, is dat er totaal geen flexibiliteit zit in de arbeidsmarkt

Jelle Weever

Zijn er ook manieren waarop jullie minder afhankelijk kunnen worden van “handjes”?
Jelle: ‘Jazeker, bijvoorbeeld door automatisering en robotisering te omarmen. Want waarom zou je 20 lassers in je bedrijf laten rondlopen, als je ook met een lasrobot kunt werken? De groei in de regio wordt nu beperkt omdat er niet genoeg mensen zijn, maar met robots kunnen we meer omzet genereren met hetzelfde aantal mensen in dienst. Bovendien kan robotisering ertoe leiden dat hoger opgeleiden zich in onze regio gaan vestigen, aangezien het voor hen interessant is om met dit soort technieken bezig te zijn.’

Zijn dit ook onderwerpen waar jullie vanuit MKB Nederland Regio Zwolle aan werken?
Jelle: ‘Jazeker. Als MKB Nederland Regio Zwolle houden we ons niet alleen bezig met zaken als Internationalisering en Innovatie, Partnerschappen, Energietransitie en Circulariteit en Retail, maar zeker ook met de Arbeidsmarkt. Als voorzitter is het mijn taak om in de gaten te houden of de wensen van de achterban op al deze gebieden worden ingewilligd. Luc houdt zich op zijn beurt specifiek met het onderwerp Arbeidsmarkt en dus ook de Human Capital Agenda bezig.’

Luc: ‘Als bestuur van MKB Nederland Regio Zwolle sparren we over dit onderwerp en daarnaast zit ik bij diverse overleggremia met overheden en onderwijs aan tafel om het ondernemersgeluid te laten horen, bijvoorbeeld aan de sectortafel Bouw of bij SER Overijssel.’

Hoe zorgen jullie ervoor dat ook de ondernemers zelf aanhaken op de agenda?
Jelle: ‘Onder meer door binnenkort met 20 ambassadeurs uit de regio in gesprek te gaan over de signalen die zij op het gebied van de Arbeidsmarkt en de Human Capital Agenda hebben opgevangen. Ook kijken we samen hoe we ervoor kunnen zorgen dat zoveel mogelijk ondernemers zich gaan inzetten voor deze onderwerpen. Want een ondernemer houdt zich in principe alleen bezig met zijn core business en hij vindt het onderwerp personeel over het algemeen niet sexy, hoewel hij natuurlijk wel weet hoe belangrijk zijn medewerkers voor het bedrijf zijn. Maar als we ons als Regio Zwolle niet inzetten voor veranderingen op de arbeidsmarkt, hebben we over een paar jaar een dijk van een probleem.’

Als we ons als Regio Zwolle niet inzetten voor veranderingen op de arbeidsmarkt, hebben we over een paar jaar een dijk van een probleem

Jelle Weever

Welke belangrijke stappen zijn er recentelijk gezet?
Luc: ‘Ik ben heel blij dat het Ontwikkelfonds er nu is. Dit fonds biedt ondernemers de unieke kans om de handschoen op te nemen en bepaalde werkende ideeën in de regio te gaan ontwikkelen. Hierbij zorgt de cofinanciering, waarbij een ondernemer zelf middelen als uren en geld inzet, voor een stuk eigenaarschap en dus de wil om er echt wat van te maken. Zo gauw deze ideeën in de regio worden uitgezet, worden ook andere ondernemers geënthousiasmeerd om ermee aan de slag te gaan.’

Zijn er ook onderwerpen die jullie in de nabije toekomst willen gaan oppakken?
Jelle: ‘Nou, het zou voor ondernemers heel fijn zijn wanneer er één centraal loket komt waar ze terecht kunnen met vragen op het gebied van de arbeidsmarkt. Een plek waar de gemeenten in deze regio hun kaartenbakken hebben samengevoegd, zodat zowel de ondernemers als de werkzoekenden kunnen samenwerken aan een duurzame match. Zo’n loket bestaat nog niet, maar zou helpen om bijvoorbeeld mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan het werk te krijgen.’

Wat is eigenlijk de reden dat jullie dit bestuurswerk op je nemen?
‘Luc: ‘Omdat ik hierdoor op een andere manier met de regio bezig ben. Als bestuurslid van MKB Nederland Regio Zwolle doe en leer ik een hele hoop, ik mag de belangen van een grote groep ondernemers behartigen en ik zie hoe de lijntjes in Overijssel lopen. Dat is interessant.’ Jelle: ‘Zo kijk ik er ook tegenaan. Natuurlijk kost het bestuurswerk uren die je ook in je onderneming kunt besteden, maar ik ervaar het juist als afleiding van mijn werkzaamheden binnen het bedrijf. Ik zie dit bestuurswerk als mijn bijdrage aan de economische groei van de Regio Zwolle.’