Van één keer solliciteren naar altijd blijven leren

Diana Speerstra, regiomanager Werkbedrijf UWV, vertelt in dit interview over veranderingen op de arbeidsmarkt en het belang van het upgraden van mensen. Want, zo zegt ze, ‘economisch succes zit ’m in aanpassingsvermogen’.

‘Het gaat goed met de economie. Ondernemers hebben op dit moment over het algemeen een goed gevulde orderportefeuille. De eerste prioriteit is dan de beschikbaarheid van werknemers, zodat het werk kan worden gedaan. Alleen, hoe staat het er over een paar jaar voor, aan welke vaardigheden heb je dan behoefte als bedrijf? Misschien vraagt de markt dan wel om andere diensten en producten en heb je als bedrijf dus ook andere functies binnen je team. Voor machines maak je een onderhoudsplanning, maar hoe onderhoud je het menselijk kapitaal binnen je onderneming?’

Economisch succes zit in aanpassingsvermogen

Diana Speerstra – UWV

Krapte of mismatches

‘Er is krapte op de arbeidsmarkt, vooral door een mismatch tussen vraag en aanbod. In de ict ontbreekt het bijvoorbeeld echt niet alleen aan aantallen mensen, maar vooral ook aan mensen met een bepaalde expertise. Zo zijn er allerlei vormen van mismatches. Daarom is het onmogelijk om één oplossing te vinden voor het matchen van vraag en aanbod.

Eén ding is zeker, flexibiliteit vergroot de kans op matches. In-, door- en uitstroom dus. Iemand die in de bouw werkt, ouder wordt en het fysiek zwaar vindt worden, kan misschien wel aan de slag in een andere sector. Zo blijft hij zelf aan het werk én maakt hij plek voor een nieuwe generatie die in de bouw wil werken. Mensen die volop aan het werk zijn, moeten we dus ook upgraden, zodat ze bij blijven in hun vak of doorstromen.

Zwolle is een podium voor intersectorale mobiliteit

Diana Speerstra – UWV

Samen verantwoordelijk

‘Als werkgevers – als UWV zijn we natuurlijk zelf ook werkgever – hebben we een collectieve verantwoordelijkheid, samen met opleidingsinstanties. Wij kunnen mensen helpen om inzetbaar te blijven. In de energietransitie is een mooie ontwikkeling gaande. Die sector maakt modulaire opleidingen, samen met het onderwijs. Mensen die uit andere sectoren komen, worden opgeleid om bijvoorbeeld slimme meters op te hangen in woningen. Zulke oplossingen zijn ook mogelijk in andere sectoren. Als we maar buiten de traditionele functie-eisen denken. Dus niet denken in opleidingsniveaus en papieren voor een bepaald beroep, maar in vaardigheden en aanvullende opleiding. Soms is één module genoeg om iemand te helpen starten in ander werk.

Daarnaast kunnen we met zijn allen nog winst behalen door het makkelijker te maken voor werknemers om te switchen van baan of sector. De gemiddelde werknemer wil niet het risico op werkloosheid lopen. Laatst zag ik dat een zorgorganisatie nieuwe collega’s direct salaris biedt, terwijl ze nog moeten worden opgeleid. Zij hadden daardoor genoeg mensen beschikbaar. Zekerheid bieden, helpt om mensen in beweging te krijgen.’

Hoe onderhoud je het menselijk kapitaal?

Diana Speerstra – UWV

Snel veranderende economie

‘Dat we als werkgevers meer slimme manieren moeten vinden om mensen in beweging te krijgen, is duidelijk. Wachten tot het economische tij keert – ‘het wordt straks wel rustiger’ of ‘straks zijn er wel weer meer mensen die een baan zoeken’ – gaat niet meer op. Want waar we vroeger golfbewegingen van ‘zeven vette jaren, zeven magere jaren’ kenden, fluctueert de economie nu veel sneller. Ter illustratie: drie jaar geleden hadden we in deze regio van UWV Werkbedrijf 13.000 WW-gerechtigden. Nu zijn dat er 6.600. In drie jaar tijd is het aantal dus gehalveerd. Zo snel gaat het. Werkgevers en werknemers moeten dus snel meekunnen met de veranderingen. Modulair onderwijs is daar een goede oplossing voor. Moet iemand een heel curriculum volgen, dan loopt ‘ie achter de feiten aan.’

Diversiteit in werk en netwerk

‘Het mooie van de regio Zwolle is dat we hier een grote diversiteit aan werk hebben. Dat biedt kansen. Werknemers hoeven niet hun leven lang in één sector te blijven; Zwolle is een podium voor ‘intersectorale mobiliteit’. Plus, we zijn hier sterk in netwerken. Het zou mooi zijn als de contacten tussen bedrijven onderling uiteindelijk uitmonden in het uitwisselen van mensen. Dan zijn al die bedrijven samen flexibel en daardoor dus bestand tegen de snelle veranderingen in de economie.’