Van bedrijfsopleiding naar beroepsopleiding

Niet langer zorgmedewerkers werven voor je eigen organisatie, maar ze warm laten lopen voor de zorgsector als geheel. Dat is het streven van de ‘zorgrotonde’, een onderwijsvorm voor BBL-studenten, die ruimte biedt om in meerdere facetten van de zorg ervaring op te doen.

BBL staat voor beroepsbegeleidende leerweg, oftewel de student gaat aan het werk en leert in de praktijk. Normaal gesproken is dat binnen één en dezelfde organisatie. Marinette Poll Jonker (adviseur leren en ontwikkelen bij Icare), Hessiële Kerkhoff (projectleider Zorgtrainingscentrum) en Anja Waninge (onderwijskundig adviseur voor Zorg & Welzijn bij Landstede MBO) pleiten nu voor een nieuwe vorm van leren. Daarvoor is vooral een omslag bij werkgevers nodig.

‘De focus lag – en ligt bij veel organisaties nog steeds – op personeel binnenkrijgen. Logisch, want bedrijven en instellingen dealen nú met een tekort’, zegt Kerkhoff. ‘Maar willen we zorgprofessionals een bredere kijk op het vak geven, alle carrièremogelijkheden laten zien én zo opleiden dat ze kunnen samenwerken met alle schakels in de keten, dan moeten we ze echt meer laten zien tijdens hun opleiding’, vult Waninge aan.

Professionals voor meer takken van zorg enthousiast maken

Marinette Poll Jonker, adviseur leren en ontwikkelen bij Icare

‘Breed opleiden is meer nodig dan ooit. In de thuiszorg is dat duidelijk zichtbaar’, zegt Poll Jonker uit eigen ervaring. Sinds een jaar of vijf verandert de zorg. Ziekenhuisopnames zijn korter, mensen gaan sneller naar huis en de nieuwe Wmo doet een groter beroep op de naasten van hulpvragers. ‘Daardoor krijgen onze thuiszorgmedewerkers meer en andere vragen van cliënten dan voorheen. Daarom moeten ze zich breder oriënteren en ontwikkelen.’

Boeien, binden, behouden

Niet alleen vanwege de nodige kennis en ervaring is het goed om zorgmedewerkers breed op te leiden, het past ook in de lijn van boeien, binden en behouden. ‘Stel dat iemand altijd ervan droomde om in het ziekenhuis te werken, maar na een paar jaar blijkt dat toch niet zijn droombaan, dan is het logisch dat ‘ie switcht naar een andere branche. Heeft zo iemand ook ervaring in andere zorgorganisaties, dan is de kans groot dat ‘ie bínnen de zorg switcht’, zegt Waninge.

Bovendien is zorgvuldige begeleiding voor BBL’ers belangrijk, vindt zij. ‘Te vaak zie je dat studenten schrikken van wat ze zien en horen. Bijvoorbeeld in de psychiatrie, waar veel onbegrepen gedrag is. Of in de ouderenzorg, waar je te maken krijgt met palliatieve zorg en overlijden. Dat kan erin hakken, als je daar geen goede begeleiding in krijgt.’ Kerkhoff vult aan: ‘We moeten nieuwe medewerkers en studenten de begeleiding bieden die ze nodig hebben voor dit mooie vak.’

Zorgrotonde

Bestuurders van Icare en Landstede vonden elkaar in deze visie en bedachten de zorgrotonde. Het is een werktitel die refereert aan het nemen van meerdere ‘afslagen’ tijdens de BBL-opleiding. ‘Op elke afslag maken ze kennis met een andere branche uit de keten. Denk aan een ziekenhuis, revalidatiecentrum, de thuiszorg, ouderenzorg en geestelijke gezondheidszorg’, zegt Waninge. Voor deze werkwijze is intensieve samenwerking tussen diverse instellingen nodig. Het Zorgtrainingscentrum is daar het platform voor. Kerkhoff: ‘Als werkgevers sámen werk aan studenten geven, kan een student tijdens een drie- of vierjarige BBL-opleiding wel bij drie of vier instellingen ervaring opdoen.’

Breed opleiden is noodzakelijk. Dat vraagt om een omslag bij werkgevers

Hessiële Kerkhoff, projectleider Zorgtrainingscentrum

Systeem

De reacties van werkgevers op de ‘zorgrotonde’ variëren, merkt Kerkhoff. ‘Instellingen zijn gewend dat een BBL-student drie of vier jaar meedraait in de organisatie. Dat is rendement op de korte termijn. Wij geloven echter dat het rendement op de lange termijn groter is, als we mensen breder opleiden en voor meer takken van de zorg enthousiast maken.’

Aan de slag

‘Partijen die zijn aangesloten bij het Zorgtrainingscentrum worden uitgenodigd om het idee van de ‘zorgrotonde’ handen en voeten te geven. Daarnaast zijn ook andere partners uit de zorgketen welkom’, zegt Kerkhoff. ‘Want’, vult Poll Jonker aan, ‘de verschuiving van bedrijfsopleiding naar brede beroepsopleiding, kunnen we alleen realiseren met een groot aantal zorginstellingen samen.’

Meedenken over de ‘zorgrotonde’? Neem contact op met het Zorgtrainingscentrum: contact@ZTCzwolle.nl