Sectortafel Bouw: ‘We hebben concrete cijfers afgesproken’

De Sectortafel Bouw werkt vol enthousiasme aan manieren om de bouw van goede werknemers te voorzien. Ike Overdiep is aanjager van deze tafel. Zij vertelt hoe de tafel plannen concreet maakt én wat ze precies ondernemen.

Sectortafel Bouw telt circa vijftien toegewijde ondernemers. Hoe kreeg je die aan tafel?
‘In het begin heb ik contact opgenomen met mensen die bekend zijn in de sector en in de regio. Bijvoorbeeld Luc Lenferink (vicevoorzitter MKB Nederland Regio Zwolle) en Anne de Jonge van Bouwend Nederland. Zij kennen de ondernemers hier en zijn vertrouwde gezichten. Anne heeft veel energie gestoken in het benaderen van ondernemers. Vervolgens hebben we een eerste bijeenkomst georganiseerd, bij een bedrijf in Zwolle, KWS Infra. Ook hebben we Erik Tierolf uitgenodigd, die op dat moment betrokken was bij de cao-onderhandelingen voor de bouw, waarin ook afspraken werden gemaakt over human capital. Dat was voor ondernemers ook een trekker.’

We hebben allemaal hetzelfde belang: goede mensen voor onze bedrijven vinden.

Aanjager Ike Overdiep over de aanpakkersmentaliteit van Sectortafel Bouw

Hoe werden die ondernemers vervolgens enthousiast om tijd en moeite te steken in het vinden van oplossingen voor de krapte op de arbeidsmarkt?
‘We weten allemaal dat er een tekort aan personeel is en dat de bouw verandert. Prefab is in opmars; huizen rollen nog niet uit de 3D-printer, maar technologie verandert veel. Daarnaast lopen bouw en technische installaties in elkaar over en worden processen als calculatie en werkvoorbereiding gedigitaliseerd. Iedereen weet dat ze iets moeten doen om ten eerste medewerkers te hebben en ten tweede, medewerkers te hebben die meekunnen in die ontwikkelingen. Bovendien moeten mensen die fysiek belastend werk doen, fit hun pensioen halen. We hebben samen gekeken wat er al gebeurt om mensen te upgraden en besproken hoe je die initiatieven kunt bundelen en opschalen.’

Waar werken jullie nu samen aan?
‘In de infra zijn bedrijven die voor overheden werk aannemen verplicht om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt werk te geven (sroi). Dat is vanwege allerlei wetten en regels best een uitdaging. Veel werkgevers zien de Bouwtafel als kans om die sroi beter te organiseren en om bestaande initiatieven op dat gebied te laten groeien. Bijvoorbeeld de opleiding voor zijinstromers die calculator, werkvoorbereider en assistent uitvoerder willen worden. Dat is een idee van BAM, NTP Infra en Aannemingsmaatschappij Van Gelder. Een ander voorbeeld is het project van Sallandse Wegenbouw. Zij bieden jongeren zonder opleiding een opleidingsplaats en vervolgens een gegarandeerde werkplek in de regio.

In de bouw bestond al een periodieke gezondheidskeuring van werknemers. Deze is inmiddels al gekoppeld aan gesprekken over duurzame inzetbaarheid. Zo weet een werknemer hoe hij er fysiek voor staat en wordt hij of zij meteen uitgenodigd om na te denken over zijn toekomst. Werk ik nog met plezier, wil ik dit blijven doen en welke beroepen interesseren me nog meer? Die gesprekken duren normaliter anderhalf uur. In overleg met Volandis starten we nu een proef om introductiegesprekken korter te houden. Zo kunnen werkgevers het heel praktisch inplannen, bijvoorbeeld in combinatie met een jaarlijkse cursus. Werkgevers die deelnemen aan de Bouwtafel, verplichten zich om het aantal gesprekken flink uit te breiden en werknemers aan te spreken op hun eigen verantwoordelijkheid hierin.

En ten slotte, om ook de jeugd en studenten enthousiast te maken voor de bouw, adopteert ieder lid van de Bouwtafel een klas. Die geven ze gastlessen of nodigen ze uit voor bedrijfsbezoeken. Ook supporten we het idee van een aantal mkb-ondernemers in de afbouw om als samenwerkende bedrijven hbo-studenten mee te laten denken over innovatievraagstukken van bedrijven.’

Zijn er ook initiatieven gericht op het upgraden van de werkgever?
‘Zeker. Bouwend Nederland ontwikkelt een leergang topwerkgeverschap voor ondernemers. Deze leergang krijgt een pilot in Regio Zwolle. We vragen het Ontwikkelfonds Regio Zwolle om het aantal werkgevers dat kan meedoen, te verdubbelen. Daarnaast ontwikkelen we een ‘leergroep HR’ hier in de regio. Dat is een netwerk van mensen die binnen kleinere bouwbedrijven hr-taken hebben en hr-professinals en experts uit grotere bedrijven. Door geregeld samen te komen en vraagstukken uit te wisselen, profiteren ze van elkaars kennis. Dit initiatief willen we verbreden naar de tafels ‘Techniek en energietransitie’ en ‘Transport en logistiek’.’

Hoe zorgen jullie dat de plannen ook echt worden uitgevoerd?
‘We werken aan een actieagenda, die wordt ondertekend door de leden van de tafel. En we hebben concrete cijfers afgesproken. Zo willen we honderd zij-instromers per jaar extra aan het werk krijgen in de bouw. Om dat te bereiken, moeten de werkgevers die aan tafel zitten ook hun eigen netwerk inzetten.’

In hoeverre hebben actuele ontwikkelingen invloed op jullie plannen?
‘Ondanks actuele ontwikkelingen zoals het stikstofdebat en de discussie over het verlagen van de snelheid op snelwegen van 120 naar 100 kilometer per uur, is het belangrijk dat we blijven investeren in het bereiken en binden van talent en personeel. Want wat de omstandigheden ook zijn, we moeten de continuïteit voor de lange termijn bewaken. De veranderingen in onze sector gaan snel; klantwensen veranderen, producten en methodieken veranderen, wetgeving verandert en bouwen moet goedkoper en sneller. We willen bijblijven.’