Staphorst verbindt middelbare scholieren en ondernemers

Dat bij de inwoners van gemeente Staphorst het ondernemerschap in de genen zit, staat buiten kijf. Want in totaal telt de gemeente – ruim 17.000 inwoners – namelijk meer dan 1.850 bedrijven. Maar wat in heel Regio Zwolle geldt, geldt ook zeker in Staphorst: een tekort aan personeel. Daarnaast lukt het de bedrijven daar maar moeilijk om jongeren aan zich te binden. Door met scholen en bedrijven samen te werken, wil Staphorst de jeugd behouden voor lokale ondernemers.

‘Iedereen kent het probleem van de vroege uitstroom van met name havoleerlingen’, vertelt Lucas Mulder, wethouder van gemeente Staphorst, een van de 22 gemeentes van Regio Zwolle. Om dat probleem aan te pakken, legde de gemeente contact met middelbare scholen. ‘We zijn langs alle scholen in het voortgezet onderwijs gegaan waar leerlingen uit Staphorst op zitten. Dan moet je denken aan Pieter Zandt Scholengemeenschap in Staphorst, maar ook bijvoorbeeld Terra, Greijdanus, Stad en Esch en CSG Dingstede in Meppel’, vertelt Mulder.

Samenwerking

‘Door een stage aan de havo toe te voegen, hopen we havisten voor de langere termijn aan onze bedrijven te verbinden’, zegt de wethouder. De verkenningsgesprekken met de scholen resulteerden in een concrete samenwerking met Pieter Zandt Scholengemeenschap. Ook Greijdanus is actief betrokken bij de ontwikkelingen, de kans dat die school in de nabije toekomst een pilot start, is reëel. De andere genoemde scholen volgen de ontwikkelingen met veel interesse en denken na over een eigen invulling.

Met Pieter Zandt Scholengemeenschap zijn inmiddels grote stappen gezet. Daarmee is nu afgesproken dat havo-leerlingen in het tweede gedeelte van hun vierde jaar een dag per week stagelopen bij een bedrijf in Staphorst. Naast de gesprekken met de vo-scholen brainstormde de gemeente in videogesprekken met verschillende bedrijven over de plannen om een stage toe te voegen aan de havo. Ondernemers en instellingen ontvingen daarnaast een mailing met de vraag of ze ruimte hebben voor een stagiair of stagiaire.

Uitgangpunt is dat leerlingen eerst de havo afmaken en daarna een hbo-opleiding

Talent behouden

Mulder is dan ook blij dat voor alle havo4-leerlingen een stageplek gevonden is bij bedrijven in Staphorst. ‘We waren positief verrast hoe bedrijven op onze mailing reageerden’, vertelt Mulder, die in dit project nauw samenwerkt met Petra van Eekeren, beleidsmedewerker onderwijs bij gemeente Staphorst. ‘Als gemeente zijn wij actief bij de stageplekken betrokken. We leggen in overleg met de school verbinding tussen bedrijven en leerlingen’, vertelt hij. ‘Als een leerling bijvoorbeeld bij een architectenbureau wil stagelopen, maar de school kan niet aan die wens voldoen, dan zorgen wij ervoor dat het toch lukt. We zijn daarbij echt op zoek gegaan naar bedrijven met hbo-functies’, vult Van Eekeren aan.

Het mes snijdt zo aan twee kanten. ‘Bedrijven kunnen al vroeg kijken wat voor vlees ze in de kuip hebben en zo talent voor gemeente Staphorst behouden. En leerlingen ruiken op deze manier al aan het echte werk en ondervinden welke functie voor hen interessant is. Ze maken zo ook eerder de juiste keuze voor een hbo-opleiding die bij hen past’, zegt Van Eekeren. Want het uitgangspunt van de gemeente is dat leerlingen eerst de havo afmaken en daarna een hbo-opleiding afronden. ‘Vooral in de techniek en op het gebied van innovatie zitten bedrijven te springen om specifiek geschoold personeel.’

Ontwikkelfonds

Naast het aannemen van geschoolde mensen, is het volgens Mulder belangrijk dat bedrijven blijven investeren in hun huidige personeel. Een mooi Staphorster voorbeeld daarvan is Troost Constructiebedrijf, weet Mulder. De onderneming investeerde ondanks wereldwijde invloeden als Brexit en corona toch in het opleiden van personeel. ‘Zodat Troost straks, als de economische tijden weer beter zijn, klaar is voor de toekomst’, zegt de wethouder. Goed om daarbij te vermelden, is dat het staalbedrijf aanklopte bij Ontwikkelfonds Regio Zwolle en zo de helft van de investering vergoed kreeg.

Volgens Mulder is een leven lang ontwikkelen noodzakelijk. ‘Werknemers zijn het belangrijkste kapitaal van een bedrijf. Dat betekent dat je bijvoorbeeld oudere werknemers op tijd bijschoolt. Vooral bij zware beroepen dachten bedrijven daar vroeger nooit over na en hielden werknemers het daarom niet vol. Denk aan een bouwvakker van wie het lichaam na jaren tillen, klimmen en bukken niet meer meewerkt. Bedrijven moeten daar op tijd op inspelen. Het is van belang dat we de laatste fase van iemands loopbaan vriendelijker maken door degene kansen te bieden. Bijvoorbeeld in de vorm van een andere functie, die fysiek minder zwaar is.’

Het hoeft niet altijd hogerop. Promotie en demotie horen allebei bij leven’

Promotie en demotie

Als iemand zich is blijven ontwikkelen, dan is het Mulder zelf wel. Na de havo, een techniekopleiding en allerlei studies naast zijn werk in de bouwwereld groeide hij uit tot projectdirecteur bij BAM. Een baan die hij in 2018 verruilde voor zijn huidige functie: wethouder van gemeente Staphorst. ‘Bezig blijven is een must, ontwikkelen en veranderen hoort bij een werkzame loopbaan. Het verhaal van vroeger waarin mensen een diploma haalden en veertig jaar lang hetzelfde werk deden, is voorbij’, oordeelt Mulder.

Hij wil benadrukken dat ontwikkeling niet altijd promotie betekent. ‘Het hoeft niet altijd hogerop. Een bouwvakker hoeft na jaren zware fysieke arbeid geen uitvoerder te worden, maar kan bijvoorbeeld ook een switch maken en voor een baan als conciërge kiezen. Promotie en demotie horen allebei bij het leven. Het zou mooi zijn wanneer we dat maatschappelijk ook meer gaan aanvaarden en waarderen. Een leven lang gezond werken door tijdig te veranderen. Blijf passen bij de tijd en pas je aan naar de leeftijd’, besluit de wethouder.