Nieuws uit de regio

‘Wij hebben hier een arbeidsmarkt-aanpak die werkt’

Datum: 25 mei 2022

René de Heer neemt na elf jaar afscheid van zijn functies als wethouder en locoburgemeester van Zwolle. Daarmee komt ook zijn taak als voorzitter Arbeidsmarkt Regio Zwolle ten einde. De Heer blikt terug. Op wat er bereikt is, waar hij trots op is en wat er – wat hem betreft – nog komen gaat. ‘Wil de samenleving de vruchten plukken van onze arbeidsmarkt-aanpak, dan moet in het hele land het systeem om.’

‘Als er íets belangrijk is in een mensenleven, is het wel eigenwaarde. Eigenwaarde en vrijheid. En dat bereik je door te werken. Voor velen is een mooie baan weggelegd, maar sommigen ervaren vroeg of laat beperkingen bij het vinden van werk. Dat kan iedereen overkomen. Toen het met mij vroeger op de mavo niet zo lekker ging, vroeg mijn biologieleraar aan mij: ‘Waarom laat je je privésituatie van invloed zijn op je talenten? Wat wil je bereiken in je leven?’ Toen ging het roer om. Ik ging van de mavo naar de havo en studeerde uiteindelijk af aan de universiteit. Wat ik hiermee wil zeggen, is dat iedereen wel eens een duwtje in de juiste richting nodig heeft. Ik wil helpen een verschil te maken voor mensen die om welke reden dan ook tussen wal en schip vallen.’

Trots

‘Ik kijk dan ook met trots terug op wat ik samen met alle partners in Regio Zwolle heb neergezet, samen toewerken naar een toekomstbestendige arbeidsmarkt. Een leven lang ontwikkelen is hier gemeengoed geworden. Waar vroeger iedereen dacht, ik werk bij één baas en als ik met pensioen ga krijg ik een gouden horloge en zit mijn taak erop, weten we nu allemaal dat we flexibel moeten blijven. Een baan heeft een levenscyclus van tien jaar en daarna wordt ‘ie aangepast. Als je klaar bent voor verandering, beweeg je mee met je nieuwe taken of vind je een ander beroep. Een leven lang ontwikkelen voorkomt verdriet, ontslag en werkloosheid. En voor ondernemers zorgt het voor groeimogelijkheden, want zonder de juiste kennis en de juiste mensen geen groei. Ontwikkelfonds Regio Zwolle, Upgrade jezelf en Groei Vooruit zijn nu bekende begrippen in Regio Zwolle. Zzp’ers, ondernemers, werkgevers, werkzoekenden en werknemers weten dat ze daar kunnen aankloppen voor loopbaancoaching of cofinanciering voor scholing.’

Als er íets belangrijk is in een mensenleven, is het wel eigenwaarde

Samen optrekken

‘Dat we in Regio Zwolle zo ver zijn gekomen en nu zo’n mooie aanpak hebben, is de verdienste van vele partijen. De weg naar een duurzame arbeidsmarkt kent belemmeringen en die kun je niet alléén wegnemen. Daarvoor moet je samen optrekken. En dat is hier in Regio Zwolle gebeurd. Wethouders werk & inkomen, wethouders economie, provincies, mbo, hbo, PrO/vso-scholen, vakbonden, VNO-NCW Regio Zwolle, MKB-Nederland Regio Zwolle, uitkeringsinstanties en sectoren die krapte op de arbeidsmarkt ervaren – samen zijn we om tafel gegaan. Dat was in 2018 het begin van de Human Capital Agenda (HCA). Wat van die samenwerking een succes heeft gemaakt? Dat we de inwoner centraal hebben gesteld. Onze aanpak gaat over de inwoner, niet over de regeling of de organisatie. Mede door onze arbeidsmarkt-aanpak kregen we in 2020 de Regio Deal toegewezen.’

Regio Deal

‘Champagne! Dat was de eerste reactie toen we hoorden dat Regio Zwolle 22,5 miljoen van het Rijk kreeg. We hadden als regio nog nooit zo veel geld ineens voor een programma gekregen. Voor mijzelf heeft het binnenhalen van de Regio Deal laten zien wat er mogelijk is als je ieders kennis en kunde combineert en daarmee een programma neerzet. Het hele traject bracht ‘de ontdekking van Regio Zwolle’ teweeg. Zwolle is uit de kast. Alle ministers en staatssecretarissen zijn hier geweest.’

Mensen gaan van werk naar werk

Mooiste compliment

‘Het mooiste is dat de aanpak een verschil heeft gemaakt en nog steeds maakt voor de inwoner. Het grootste compliment kreeg ik - onbedoeld - van iemand die een slimme meter bij mij thuiskwam plaatsen. Het was een wat oudere man. Ik vroeg hem hoelang hij dit werk al deed. Een halfjaar, vertelde hij me. Daarvoor had hij twee jaar in de bijstand gezeten. Hij bleek iemand te zijn die in een van de eerste HCA-trajecten meedeed. Een opleidingstraject om mensen die thuiszaten aan het werk te helpen in de energietransitie. ‘Ik verdien nu weer geld en kan dus meebetalen aan de studie van mijn kinderen’, vertelde hij terwijl hij met de slimme meter bezig was. ‘Degene die dit bedacht heeft, ben ik eeuwig dankbaar.’ Ik heb niets gezegd over mijn rol in de HCA. Het enige wat ik dacht was, híér doe ik het voor. En het mooiste is dat de bijstand nu steeds vaker uitblijft, mensen gaan van werk naar werk.’

Corona als stresstest

‘Toen de coronacrisis uitbrak, stond alles op zijn kop. Ook de arbeidsmarkt-aanpak leek over een andere boeg te moeten worden gegooid. Want waar we eerst krapte hadden, kon nu van de ene op de andere dag massale werkloosheid ontstaan. Maar we hoefden aan de aanpak niets te veranderen. Want het uitgangspunt bleef overeind: mensen perspectief op een leven lang werk bieden. Die opgave-gerichte aanpak bleek de sleutel tot succes voor de Human Capital Agenda.’

Systeem om

‘Willen we als samenleving echt de vruchten plukken van deze aanpak, dan moet in het hele land het systeem om. Een paar weken geleden ben ik nog met minister Dennis Wiersma om tafel gegaan om te kijken of Regio Zwolle een experimentregio kan worden. Ik heb hem een whitepaper aangeboden, die we hier in de regio hebben geschreven. Belangrijke aspecten daaruit zijn: afscheid nemen van de maar liefst 88 regelingen om mensen naar werk te begeleiden, budgetten ontschotten, maatwerk leveren per regio en intensief samenwerken met alle betrokken partijen. Onderdeel van de Regio Deal is al dat Regio Zwolle aan Den Haag laat zien hoe wij werken aan een gezonde en duurzame arbeidsmarkt. Nu vragen we aan Dennis Wiersma om hier in Regio Zwolle te experimenteren met het stilzetten van regelingen en het ontschotten van budgetten. Uiteraard delen wij dan weer onze ervaringen en inzichten.’

De grootste uitdaging is individuele belangen verenigen tot een gezamenlijk belang

Succes

‘Als dit doorgaat, ben ik daar niet meer in deze rol bij betrokken. Aan mijn collega’s die hiermee verder gaan, wil ik zeggen: we hebben hier een aanpak die werkt. Wees er zuinig op en zet ‘m goed in. De grootste uitdaging is individuele belangen verenigen tot een gezamenlijk belang. Maak dat bespreekbaar. En ten slotte, zet de deur open voor andere regio’s en voor Den Haag. Des te eerder wordt onze arbeidsmarkt-aanpak gemeengoed voor het hele land. Ik wens de nieuwe voorzitter van arbeidsmarkt Regio Zwolle, Paul Guldemond, veel succes en een mooie start.'